Tìm kiếm Giáo án
SKKN - Sinh tổng hợp Protein

- 0 / 0
(Tài liệu chưa được thẩm định)
Nguồn: Sưu tầm
Người gửi: Sky Net
Ngày gửi: 23h:42' 13-04-2009
Dung lượng: 1.5 MB
Số lượt tải: 120
Nguồn: Sưu tầm
Người gửi: Sky Net
Ngày gửi: 23h:42' 13-04-2009
Dung lượng: 1.5 MB
Số lượt tải: 120
Số lượt thích:
0 người
“øng dông phÇn mÒm tin häc Power Point, Get Quick Time Pro, paint…
vµo thiÕt kÕ bµi gi¶ng "Sinh tæng hîp Pr«tªin" nh»m môc ®Ých n©ng cao
chÊt lîng hiÖu qu¶ giê lªn líp”.
I. §Æt vÊn ®Ò:
ThÕ kû XXI- thÕ kû cña sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ khoa häc vµ c«ng nghÖ. Yªu cÇu míi cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc vµ nh÷ng th¸ch thøc bÞ tôt hËu trªn con ®êng tiÕn lªn CNXH ®ßi hái c¸c nhµ trêng ph¶i ®µo t¹o nªn nh÷ng con ngêi lao ®éng míi: th«ng minh, s¸ng t¹o.
§Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®ã, hiÖn nay viÖc ®æi míi ch¬ng tr×nh vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc ë c¸c trêng phæ th«ng ®· vµ ®ang ®îc quan t©m rÊt lín.
Trong ®Þnh híng vÒ ph¬ng ph¸p vµ thiÕt bÞ d¹y häc Sinh häc bËc THPT, s¸ch GK ph©n ban míi, Bé GD- §T chØ râ:
"CÇn x©y dùng nh÷ng b¨ng h×nh, ®Üa CD, phÇn mÒm m¸y vi tÝnh t¹o thuËn lîi cho gi¸o viªn gi¶ng d¹y nh÷ng cÊu tróc, qu¸ tr×nh sèng ë cÊp tÕ bµo, ph©n tö vµ c¸c cÊp trªn c¬ thÓ”.
TrÝch:SGV SH Ban KHXH&NV Bé s¸ch thø nhÊt-NXBGD-2003.
"Sinh häc lµ khoa häc thùc nghiÖm, ph¬ng ph¸p d¹y häc g¾n bã chÆt chÏ víi thiÕt bÞ d¹y häc, do ®ã d¹y Sinh häc kh«ng thÓ thiÕu c¸c ph¬ng tiÖn trùc quan nh m« h×nh, tranh vÏ, mÉu vËt, phim ¶nh...".
TrÝch: SGV SH BanKH TN Bé s¸ch thø hai-NXBGD-2003.
Nh vËy, mét trong nh÷ng híng ®Ó ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc ®ã lµ t¨ng cêng viÖc sö dông c¸c ph¬ng tiÖn d¹y häc hiÖn ®¹i.
ë c¸c trêng THPT nãi chung vµ trêng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u n¬i hiÖn t«i ®ang c«ng t¸c nãi riªng ®· vµ ®ang tõng bíc ®îc t¨ng cêng trang bÞ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho c¸c phßng häc víi sù trî gióp cña c«ng nghÖ th«ng tin. Bëi vËy, viÖc thiÕt kÕ c¸c bµi gi¶ng víi sù trî gióp cña c«ng nghÖ th«ng tin nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ d¹y häc ®ang ®îc rÊt nhiÒu gi¸o viªn quan t©m.
Trong ch¬ng I phÇn c¬ së di truyÒn häc – S¸ch gi¸o khoa sinh häc 11 – cã mét sè bµi d¹y víi khèi lîng kiÕn thøc kh¸ nhiÒu vµ trõu tîng. Häc sinh cha bao giê ®îc quan s¸t trong thùc tÕ, v× ®©y lµ ch¬ng nãi vÒ c¬ së vËt chÊt vµ c¬ chÕ di truyÒn nhng ë cÊp ®é ph©n tö.
Muèn quan s¸t, nh×n thÊy chóng trªn tiªu b¶n th× buéc ph¶i cã kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö víi ®é phãng ®¹i cùc lín – cha kÓ ®Õn cßn ph¶i nhiÒu c«ng ®o¹n kû thuËt c«ng phu, phøc t¹p vµ tèn nhiÒu thêi gian.
ThÕ nhng thùc tÕ ë hÇu hÕt c¸c trêng THPT chóng ta: c¸c dông cô thÝ nghiÖm, ®å dïng d¹y häc nh kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö, c¸c ho¸ chÊt …cßn cha ®îc trang bÞ ®Çy ®ñ.
V× thÕ, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn gi¶ng d¹y c¸c bµi d¹y ë ch¬ng nµy, gi¸o viªn thêng gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n liªn quan ®Õn ®å dïng d¹y häc. Bµi "Sinh tæng hîp pr«tªin" lµ mét trong sè nh÷ng bµi ®ã.
Ph¬ng ph¸p truyÒn thèng thêng ®îc ¸p dông khi gi¶ng d¹y ®Õn bµi nµy lµ thuyÕt tr×nh. Gi¸o viªn sö dông c¸c bøc tranh in s½n hoÆc trùc tiÕp vÏ h×nh lªn b¶ng( cho c¸c em quan s¸t ( diÔn gi¶i råi yªu cÇu c¸c em ghi chÐp l¹i c¸c ý c¬ b¶n. C¸c c©u hái, nh÷ng t×nh huèng cã vÊn ®Ò tuy cã ®îc ®Æt ra nhng rÊt h¹n chÕ - v× khèi lîng kiÕn thøc cña bµi nµy kh¸ lín l¹i rÊt trõu tîng, ph¶i mÊt nhiÒu thêi gian cho thuyÕt tr×nh vµ ghi chÐp.
Víi c¸ch lµm nµy thêng kh«ng ph¸t huy ®îc cao ®é tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng, s¸ng t¹o trong häc tËp, häc trß khi häc thêng thô ®éng, dÔ nhµm ch¸n, hiÖu qu¶ giê d¹y kh«ng cao.
Lµm thÕ nµo ®Ó trong thêi lîng ch¬ng tr×nh bã hÑp chØ mét tiÕt d¹y, trªn kh«ng chØ mét nhãm ®èi tîng HS, mäi GV cã thÓ võa kiÓm tra bµi cò, võa khai th¸c x©y dùng, h×nh thµnh c¸c kiÕn thøc míi, kh«ng nh÷ng thÕ cßn ph¶i kh¾c s©u, më réng kiÕn thøc míi cho HS, gióp c¸c em vËn dông tèt c¸c kiÕn thøc míi khi gi¶i thÝch c¸c sù vËt, hiÖn tîng thùc tiÔn trong cuéc sèng vµ cã thÓ hoµn thµnh tèt mäi bµi tËp cã liªn quan, gióp HS cã thªm hµo høng, høng thó khi häc tËp ®Ó råi ngµy mét yªu thÝch m«n sinh häc h¬n. §©y còng chÝnh lµ mét trong nh÷ng yÕu tè gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng hiÖu qu¶ giê lªn líp.
§Ó gãp phÇn kh¾c phôc ®îc c¸c khã kh¨n nªu trªn, t«i ®· chän ®Ò tµi: “øng dông phÇn mÒm tin häc Power Point, Get Quick Time Pro, paint ... vµo thiÕt kÕ bµi gi¶ng "Sinh tæng hîp Pr«tªin" nh»m môc ®Ých n©ng cao chÊt lîng hiÖu qu¶ giê lªn líp”.
II. Néi dung.
II.1. Môc ®Ých, yªu cÇu gi¶ng d¹y cña bµi :
Qua bµi nµy häc sinh ph¶i:
Nªu ®îc nh÷ng thµnh phÇn tham gia vµo qu¸ tr×nh sinh tæng hîp pr«tªin.
Tr×nh tù diÔn biÕn cña qu¸ tr×nh sinh tæng hîp pr«tªin.
C¬ chÕ gi¶i m· ®Ó h×nh thµnh cÊu tróc bËc I cña ph©n tö pr«tªin.
Gi¶i thÝch ®îc v× sao th«ng tin di truyÒn gi÷ trong nh©n mµ vÉn chØ ®¹o ®îc sù tæng hîp pr«tªin ë ngoµi nh©n.
X¸c ®Þnh ®îc mèi quan hÖ vÒ sè lîng gi÷a bé ba m· sao vµ sè axit amin m«i trêng cÇn cung cÊp, còng nh gi÷a sè bé ba m· sao vµ sè axit amin cã trong ph©n tö pr«tªin míi ®îc h×nh thµnh.
X¸c ®Þnh ®îc c¸c s¶n phÈm t¹o ra sau qu¸ tr×nh sinh tæng hîp pr«tªin khi nã cÇn ®Õn.
Ph¸t triÓn n¨ng lùc suy luËn ë häc sinh qua viÖc x¸c ®Þnh nhiÖm vô cña c¸c bé ba m· sao vµ sè axit amin cã trong ph©n tö pr«tªin do nã quy ®Þnh, tõ chiÒu cña m· gèc suy ra chiÒu m· sao vµ chiÒu dÞch m·.
Tõ kiÕn thøc: “Ho¹t ®éng cña c¸c cÊu tróc vËt chÊt trong tÕ bµo lµ nhÞp nhµng vµ thèng nhÊt, bè mÑ truyÒn cho con kh«ng ph¶i lµ c¸c tÝnh tr¹ng cã s½n mµ lµ c¸c ADN- c¬ së vËt chÊt cña c¸c tÝnh tr¹ng biÓu hiÖn”, häc sinh quan niÖm ®óng vÒ tÝnh vËt chÊt cña hiÖn tîng di truyÒn.
II.2. §å dïng d¹y häc :
M¸y vi tÝnh cã cµi ®Æt s½n gi¸o tr×nh ®iÖn tö do t¸c gi¶ thiÕt kÕ.
M¸y chiÕu, b¶ng chiÕu.
II.3. Träng t©m bµi d¹y:
Bµi nµy cã nhiÒu néi dung kiÕn thøc míi vµ khã ®èi víi häc sinh, ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých yªu cÇu bµi d¹y, cÇn ®Æt träng t©m ë:
C¸c môc: I.2.b) Tæng hîp chuçi polipeptit.
II. Sù ®iÒu hoµ qu¸ tr×nh sinh tæng hîp pr«tªin.
II.4. Ph©n tÝch cÊu tróc néi dung vµ ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y cña bµi :
Tríc khi häc sinh häc ®Õn bµi nµy, c¸c em ®· ®îc häc bµi 16: “Axit nuclªic vµ pr«tªin”.
V× thÕ tríc khi vµo néi dung bµi míi, GV cã thÓ hái bµi cò.
Cã kh¸ nhiÒu vÊn ®Ò ®Ó GV cã thÓ lùa chän khi ®Æt c©u hái kiÓm tra bµi cò. Tuy nhiªn t«i sö dông bµi tËp sau:
øng dông tr×nh duyÖt Power Point trong phÇn nµy, tríc tiªn t«i cho hiÓn thÞ lªn mµn h×nh ®Ò bµi, tiÕp ®Õn ®iÒu khiÓn bót laze (hoÆc con trá) ®Õn c¸c vÞ trÝ nuclª«tÝt (trªn ADN mÉu) hoÆc rib«nuclª«tit (trªn mARN t¬ng øng) cÇn x¸c ®Þnh, yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi råi míi cho hiÓn thÞ lªn mµn h×nh phÇn ®¸p ¸n sau khi c¸c em ®· hoµn thµnh xong.
Gi¸o viªn còng cã thÓ thiÕt kÕ cho c¸c em häc sinh sö dông m¸y (díi sù gi¸m s¸t cña gi¸o viªn), tù lùa chän c¸c nuclª«tit (hoÆc c¸c rib«nuclª«tit) t¬ng øng l¾p ghÐp vµo c¸c vÞ trÝ x¸c ®Þnh.
NÕu c¸c em lùa chän ®Ó ghÐp sai, m¸y sÏ kh«ng chÊp nhËn, b¸o lçi råi yªu cÇu c¸c em chän l¹i.
Cßn nÕu c¸c em lµm ®óng, m¸y sÏ chÊp nhËn vµ viÖc l¾p ghÐp cña c¸c em thµnh c«ng.
Víi bµi tËp nµy cã thÓ gióp cho c¸c em «n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ nguyªn t¾c bæ sung còng nh t¸i hiÖn l¹i vÒ c¬ chÕ qu¸ tr×nh sinh tæng hîp mARN diÔn ra nh thÕ nµo.
TiÕp theo, dùa vµo s¬ ®å s½n cã trªn b¶ng (võa ®îc thiÕt lËp trong bµi tËp trªn), gi¸o viªn cã thÓ hái thªm c¸c em vÒ m· më ®Çu vµ m· kÕt thóc cña mARN, ®Æc ®iÓm cña m· di truyÒn - Bëi v× ®©y lµ nh÷ng c©u hái cã ®Ò cËp ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn néi dung bµi míi, lµm c¬ së nÒn t¶ng cho viÖc tiÕp thu bµi míi ®îc thuËn lîi h¬n.
KÕt thóc phÇn kiÓm tra bµi cò, gi¸o viªn ph©n tÝch-®¸nh gi¸ nh÷ng ý häc sinh ®· vµ cha tr¶ lêi ®îc råi cho ®iÓm.
Sau ®ã, gi¸o viªn ®Æt vÊn ®Ò ®Ó chuyÓn sang d¹y néi dung bµi míi, cho hiÓn thÞ lªn mµn h×nh môc bµi råi yªu cÇu häc sinh ghi ®Ò môc vµo vë.
Gi¸o viªn giíi thiÖu qua vÒ bè côc bµi gi¶ng råi ®Æt vÊn ®Ò ®Ó c¸c em cïng x©y dùng néi dung phÇn A:
A. Qu¸ tr×nh tæng hîp pr«tªin trong tÕ bµo.
I. Sao m·:
Nh chóng ta ®· biÕt, tríc khi häc ®Õn bµi nµy th× c¸c em ®· ®îc nghiªn cøu kü vÒ qu¸ tr×nh sinh tæng hîp ARN trong bµi 16. Vµ v× thÕ ®Õn môc nµy,sau khi giíi thiÖu: “§©y chÝnh lµ qu¸ tr×nh sinh tæng hîp mARN”, chóng ta chØ cÇn lµm s¸ng râ cho c¸c em lÝ do khiÕn ngêi ta ®Æt tªn cho qu¸ tr×nh nµy lµ qu¸ tr×nh sao m· lµ ®îc.
M« h×nh ®éng qu¸ tr×nh sinh tæng hîp
c¸c lo¹i ARN
diÔn ra trong nh©n tÕ bµo).
C¸c gen trªn ADN ho¹t ®éng ( tríc tiªn ®· h×nh thµnh nªn c¸c chuçi p«lirib«nuclª«tit m¹ch th¼ng.
Sau ®ã tõ c¸c chuçi p«lirib«nuclª«tit m¹ch th¼ng võa ®îc tæng hîp nµy míi biÕn ®æi cÊu h×nh vµ h×nh thµnh nªn c¸c ph©n tö ARN víi cÊu tróc ®Æc trng cña chóng.
KÕt qu¶: c¸c ARN lÇn lît xuÊt hiÖn.
C¸c ARN sau khi ®· ®îc tæng hîp xong sÏ ®îc chui ra khái nh©n (qua c¸c lç mµng nh©n) ®Ó ®Õn tÕ bµo chÊt.
Mçi lo¹i ARN ®ãng mét vai trß nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh sinh tæng hîp pr«tªin cña tÕ bµo c¬ thÓ.
Nh vËy, víi nh÷ng u ®iÓm vît tréi cña c«ng nghÖ th«ng tin, chØ cÇn trong mét kho¶ng thêi gian rÊt ng¾n (tõ 1-2 phót), trªn m« h×nh ®éng vÒ qu¸ tr×nh sinh tæng hîp c¸c lo¹i ARN, gi¸o viªn ®· cã thÓ cung cÊp cho c¸c em kh«ng chØ diÔn biÕn cña mçi qu¸ tr×nh, mµ bªn c¹nh ®ã c¸c em cßn cã thÓ dÔ dµng x¸c ®Þnh ®îc vÒ vÞ trÝ-n¬i xÈy ra c¸c qu¸ tr×nh sao m·, nh÷ng giai ®o¹n gièng vµ kh¸c nhau gi÷a c¸c qu¸ tr×nh, vµ c¶ vai trß, vÞ trÝ cña mçi lo¹i ARN sau khi ®· ®îc tæng hîp xong.
KÕ tiÕp sau giai ®o¹n sao m· lµ giai ®o¹n gi¶i m·.
Gi¸o viªn ®Æt vÊn ®Ò ®Ó cïng c¸c em häc sinh x©y dùng sang phÇn néi dung thø hai cña bµi:
II . Gi¶i m·.
1. Kh¸i niÖm.
Tríc tiªn, chóng ta x©y dùng cho c¸c em kh¸i niÖm vÒ qu¸ tr×nh gi¶i m·. Sau ®ã, chóng ta cã thÓ yªu cÇu c¸c em thèng kª c¸c yÕu tè tham gia, nhÊn m¹nh thªm cho c¸c em vÒ nguån gèc cña c¸c thµnh phÇn còng nh vai trß cña mçi yÕu tè trong qu¸ tr×nh gi¶i m·.
øng dông tr×nh duyÖt Power Point trong phÇn nµy, víi mçi thµnh phÇn tham gia vµo qu¸ tr×nh gi¶i m· chóng ta ®Òu cã thÓ minh ho¹ b»ng mét h×nh ¶nh kÌm theo ®Ó cho häc sinh dÔ nhí.
Riªng ®èi víi rib«x«m lµ n¬i sÏ diÔn ra qu¸ tr×nh tæng hîp pr«tªin, chóng ta cÇn ®Æc biÖt lu ý c¸c em vÒ c¸c tr¹ng th¸i tån t¹i cña nã.
Vµ ®Ó häc sinh dÔ nhí, chóng ta cã thÓ t¹o ra hiÖu øng m« h×nh ®éng:
+ Tríc khi tiÕn hµnh tæng hîp pr«tªin, khi cha cã mÆt mARN, rib«x«m gåm 2 tiÓu phÇn tån t¹i ®éc lËp, n»m t¸ch riªng nhau.
ë sinh vËt nh©n s¬,mét tiÓu phÇn cã kÝch t
 
Các ý kiến mới nhất